16- Namazı Uzatma Konusunda Muaz'ın Kıssası; Mazereti Olan
Kişinin Namazı Cemaatten Ayrı Kılması
1. Enes b. Malik (r.a.)
- - (-)
7216 (1)- Enes b. Malik der ki: Muaz kabilesine namaz
kıldırıyordu. Hurmalığını sulamak için gelen Haram da mescide girdi ve cemaatle
namaz kılmak istedi. Ancak Muaz'ın namazı uzattığını görünce namazı aceleyle
kıldı ve hurmaları sulamaya gitti. Muaz namazı bitirince ona: "Haram
mescide girdi, ancak senin namazı uzattığını görünce namazı (kendi başına)
aceleyle kıldı ve hurmalarını sulamaya gitti" dediler. Muaz da:
"Münafık biriymiş! Hurmalarını sulamak için namazı aceleyle kılıp gidiyor"
dedi. Haram bunu duyunca Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi ve:
"Ey Allah'ın Resulü! Hurmalığımı sulamaya gelmiştim. Mescide girip
cemaatle namaz kılmak istedim, ancak Muaz namazı uzatınca aceleyle kıldım ve
hurmalığımı sulamaya gittim. Bundan dolayı Muaz benim münafık biri olduğumu
söylemiş" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Muaz'a doğru döndü ve:
''Ey Muaz! Sen kargaşa mı çıkarmak istiyorsun! Fitne mi çıkaracaksın, Namazları
fazla uzatma. A'la veya Şems veya buna benzer sureleri oku'' buyurdu.
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (11610) ve
Muhtare'de (2292) Diyau'l-Makdisı rivayet ettiler.
7217 (2)- Enes b. Malik der ki: Muaz kabilesine namaz
kıldınyordu. Hurmalığını sulamak için gelen Haram da mescide girdi ve cemaatle
namaz kılmak istedi. Ancak Muaz'ın namazı uzattığını görünce namazı aceleyle
kıldı ve hurmaları sulamaya gitti. Muaz namazı bitirince ona: "Haram
mescide girip çıktı" denildi
[-Sahihtir-]
2. Cabir b. Abdillah (r.a.)
- - (-)
7218 (1)- Cabir b. Abdillah el-Ensari der ki: Ensar'dan bir
adam yanında su taşımak için kullandığı iki devesiyle henüz güneş batmışken
geldi. Muaz akşam namazını kıldırıyordu. O da cemaate kaltıldı. Ama Muaz
kıraatte Bakara veya Nisa Suresine -ki hangi süre olduğu konusunda tereddüt
ravi Muharib'e aittir- başlayınca ayrılıp namazı tek başına kıldı ve mescidden
çıktı. Sonradan bundan dolayı Muaz'ın, hakkında kötü laflar ettiğini duyunca bu
durumu Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e anlattı. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Muaz'a şöyle buyurdu: "Ey Muaz! Fitne mi
çıkarmak istiyorsun! Kargaşa mı çıkaracaksın ey Muaz! A'la veya Şems surelerini
okusana! Zira arkanda yaşlılar, işi olan ve zayıf kişiler bulunuyor olabilir,''
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Bu kanalla Buhari (705) ve Nesai (2/97-98)
rivayet ettiler.
7219 (2)- Cabir bildiriyor: Muaz arkadaşlarına sabah veya
akşam namazını kıldırırken Bakara Suresi'ni okuyunca Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ona: ''Fitne mi çıkaracaksın, Fitne mi çıkarmak istiyorsun!" diye
çıkıştı.
[-Sahihtir-]
7220 (3)- Cabir bildiriyor: Muaz, Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in arkasında namaz kıldıktan sonra gelip kabilesine (veya: bize) namazı
kıldırırdı. Bir defasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yatsı
namazını geç kıldırdı. Muaz, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arkasında
namazı kıldıktan sonra kabilesine namaz kıldırmaya gitti ve namazda Bakara
Suresi'ni okudu. Adamın biri Muaz'ın bu sureyi okumaya başladığını görünce
cemaatten ayrılıp namazı tek başına kıldı. Namaz sonrası adama: "Münafık
oldun!" denilince, adam: "Hayır! Münafık olmadım!" dedi. Sonra
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bizler
arazilerimizi su taşıyarak suluyor ve kendimiz de çalışıyoruz. Ancak sulama
sırası bizdeyken imam namazda Bakara Suresi'ni okumaya başladı" dedi.
Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Ey Muaz! Fıtne mi
çıkaracaksın, Fıtne mi çıkarmak istiyorsun! Namazda şu şu sareleri oku''
buyurdu.
Ebu'z-Zübeyr rivayet ederken Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in A'la ile Leyl surelerini zikrettiğini söylemiştir. Süfyan der ki:
"Bunu Amr'a söylediğimizde: "Sanırım bu iki sureyi zikretti"
dedi.
[-Sahihtir-]
Diğer tahric: Bu kanalla Buhari (711, 6106), Müslim (465),
Ebu Davud (600, 790) ve Nesai (2/102) rivayet ettiler.
7221 (4)- Cabir der ki: Muaz, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ile birlikte namazı kıldıktan sonra dönüp kabilesine namazı
kıldırırdı. Bir defasında Muaz bu şekilde yatsı namazını kıldırırken Bakara
Suresi'ni okumaya başlayınca adamın biri cemaatten ayrıldı. Bundan dolayı Muaz
adam hakkında konuşurdu. Bu durum Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ulaşınca
Muaz'a: ''Fitneci! Fitneci! Fitneci!11 diye çıkıştı ve mufassal surelerin
ortalarından iki süre okumasını söyledi." Amr der ki: "Bu iki sürenin
ismini hatırlamıyorum."
[-Sahihtir-]
3. Bureyde el-Eslemi
- - (-)
7222- Bureyde anlatıyor: Muaz b. Cebel arkadaşlarına yatsı namazını
kıldırırken Kamer Suresini okumaya başladı. Ancak bitirmeden adamın biri
cemaatten ayrılıp namazı kendi başına kıldı ve çekip gitti. Muaz bu adama ağır
laflar edince adam Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi ve bu konuda
mazeretIerini ifade ederken: "Bir hurmalıkta çalışıyordum ve su sıramın
geçmesinden korktum" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Muaz'a: ''Şems Suresi ile benzeri uzunlukta sarelerden oku'' buyurdu.
[-Sahihtir-]
Heysemi (2708) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet
etmiş olup ravileri SaMh'in ravileridirler."
4802 (2)'de geçmişti.
4. Selime Oğullarından Süleym
- - (-)
7223- Muaz b. Rifa'a el-Ensari bildiriyor: Selime
oğullarından Süleym adında bir adam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Gündüzleri çalışıp yorulmuş oluyoruz.
Uyuduktan sonra da Muaz b. Cebel gelip namaza çağırıyor. Namazı da çok
uzatıyor" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
Muaz'a:
"Ey Muaz b. Cebel! Fitne çıkarma! Ya benimle birlikte
namazı kılarsın veya kabilene namaz kıldımsan kısa tutarsın'' buyurdu. Sonra
Süleym'e: "Ey Süleym! Kur'an'dan ne kadar biliyorsun?" diye sordu.
Süleym: "Ben Allah'tan cenneti diler, cehennemden de O'na sığınırım. ValIahi
ne senin, ne de Muaz'ın mırıltısını (dualarınızı) dahi yapamam" deyince,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benim mmltım ile Muaz'ın
mmltısı Allah'tan cenneti dileme ile cehennemden O'na sığınmadan başka bir şey
midir ki" buyurdu ... Daha sonra Süleym: "İnşaallah yarın düşmanla
karşı karşıya geldiğimizde göreceksiniz" dedi. O zamanlar müslümanlar Uhud
savaşı için hazırlık yapıyorlardı. Süleym de bu savaşa katılanlardan ve şehit
düşenlerden biriydi.
[-Sahihtir-]
5360 (3)'te geçmişti.
Heysemi (2371) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet
etmiş olup ravilerden Muaz b. Rifa'a Seleme oğullarından olan adama
yetişmemiştir. Çünkü o Uhud'da şehit olmuştu. Muaz ise tabiidir. Doğrusunu
Allah bilir. Ahmed b. Hanbel'in ravileri güvenilir ravilerdir. Aynı hadisi Taberani
de elMu'cemu'l-kebir'de yine Muaz b. Rifa'a kanalıyla "Seleme oğullarından
bir adam " diye başlayan bir
ifadesiyle nakletmiştir."